بیماری فیستول مقعدی یکی از بیماری های شایع و عفونی مقعدی است. این بیماری در اثر اتصال غیرطبیعی دو ارگان بدن به یکدیگر توسط مجرای عفونی ایجاد می‌شود. علت ایجاد این مجرای غیر طبیعی، اغلب عفونتی درمان نشده و طولانی مدت است که پیش تر به شکل آبسه نمایان شده ولی بیمار نسبت به درمان آن بی توجه بوده، در نتیجه با گذشت زمان این عفونت پیشروی نموده و تا سطح پوست امتداد می‌یابد.
برای آشنایی با این بیماری می‌توانید به مقاله فیستول چیست مراجعه کنید.
انواع فیستول مقعد
این بیماری با علائمی مانند درد، عفونت، خارش، سوزش و گاه ترشحات بد بو ظاهر می‌شود، البته یکی از مهمترین علائم همان تکرار مداوم آبسه های مقعدی است. یعنی آبسه نه تنها علت بیماری است بلکه می‌تواند یکی از مهمترین علائم آن نیز باشد.
این بیماری بسته به موضع درگیر با بیماری می‌تواند به انواع مختلفی تقسیم شود. با مشاهده عکس فیستول با شکل ظاهری این بیماری و علائمی که ایجاد می‌کند بیشتر آشنا می‌شوید.
فیستول زیر مخاطی
ساده ترین نوع این بیماری، فیستول زیر مخاطی است که مجرای آن به صورت یک کانال سطحی از زیر مخاط عبور می‌کند.
فیستول مقعد اکسترا اسفنکتریک
معمولاً بر اثر ابتلا به بیماری های روده مانند کرون و کولیت، آپاندیس و آبسه ایجاد می‌شود. موضع ایجاد آن از عضله لواتور آنی کف لگن تا پوست اطراف مقعد است. در واقع می توان گفت منشاء آن از راست بوده و یا به سمت پایین امتداد می‌یابد. این بیماری از خطوط دندانه داری تشکیل شده است که غدد مقعدی در آن قرار دارند.
بیشتر بخوانید: آبسه مقعد چیست؟
فیستول سوپر اسفنکتریک
منشاء این نوع فیستول عضلات اسفنکتر داخلی و خارجی است. در ادامه مجرای به سمت بالا گسترش می یابد و با عبور از میان عضلات پوبورکتالیس با فاصله ای در حدود ۱ اینچ به سطح پوست راه می‌یابد.
ترانس اسفنکتریک
این مجرای غیر طبیعی از پشت مقعد و یا بین عضلات اسفنکتر داخلی و خارجی شروع می شود و با عبور از عضله اسفنکتر خارجی ، در حدود ۱ اینچی مقعد و یا در فاصله ای کمی بیشتر از آن، به سطح پوست راه پیدا می کند. در نهایت مجرای آن ظاهری U شکل خواهد داشت. به همین جهت به فیستول ترانس اسفنکتریک، فیستول نعلی شکل نیز گفته می شود.
فیستول اینتر اسفنکتریک
فیستول اینتر اسفنکتریک از شایع ترین انواع این بیماری است که منشا آن نیز مابین عضلات اسفنکتر داخلی و خارجی است، با این تفاوت که این بار مجرای فیستول از اسفنکتر داخلی عبور می کند و در نواحی در نزدیک مقعد به سطح پوست راه پیدا می کند. در حدود ۷۰% از انواع این بیماری از نوع اینتر اسفنکتریک است.
تمامی انواع این بیماری ممکن است، علائمی مشابه داشته باشند. علت دقیق هریک از این انواع فیستول قابل تشخیص نیست، زیرا در برخی موارد منشا این انواع این بیماری سایر بیماری هایی است که نیاز به بررسی های بیشتری دارد. به طور مثال ممکن است، عامل آن بیماری هایی مانند سل، ایدز، سرطان، بیماری های آمیزشی، کرون، دیورتیکولیت و… باشد.
تشخیص انواع فیستول مقعدی
معمولاً تعیین محل دقیق دهانه خارجی یک مجرای غیر طبیعی ساده است، در صورتی که پیدا کردن محل دقیق دهانه داخلی می‌تواند چالش برانگیز باشد. تشخیص نوع بیماری و پیدا کردن دقیق مجرای بسیار مهم است، زیرا پیدا کردن دهانه داخلی می‌تواند تاثیر زیادی در درمان فیستول داشته باشد.
موضع دقیق دهانه خارجی فیستول می تواند به تشخیص نوع این بیماری کمک ویژه ای نماید. بعضی اوقات این بیماری را می توان از روی پوست احساس کرد. یعنی پزشک تنها با معاینه بیمار می تواند نوع بیماری را تشخیص دهد. با این وجود، پیدا کردن مسیر این مجرای غیر طبیعی اغلب به ابزارهای مختلفی احتیاج دارد و ممکن است تا زمان عمل فیستول دیده نشود.
ابزارهایی که اغلب در تشخیص استفاده می شوند،عبارتند از:
- پروب فیستول : ابزاری که به طور ویژه جهت تشخیص نوع فیستول طراحی شده است.
- آنوسکوپ : ابزار کوچک برای مشاهده کانال مقعد
اگر فیستول به طور بالقوه پیچیده یا در مکانی غیرمعمول باشد، از این ابزارها و روش نیز می‌توان برای تشخیص نوع بیماری استفاده کرد:
- تزریق رنگ آبی رقیق شده متیلن داخل مجرای غیر طبیعی
- فیستولوگرافی یا تزریق یک محلول کنتراست به داخل مجرا و سپس عکس برداری با اشعه X
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی
دیدگاه بگذارید