یبوست یکی از شایع ترین مشکلات گوارشی در جهان است که سالیانه میلیون ها نفر در جهان به آن مبتلا می گرند. این بیماری هیچ گروه سنی خاصی را نمی شناسد و تقریبا به سراغ همه افراد می رود.
سیستم گوارشی سالم می تواند یکی از مهم ترین ارکان سلامتی ما محسوب گردد زیرا یکی از مهم ترین وظایف آن دفع مواد زائد از بدن است. هنگامی که به این بیماری مبتلا می شویم سیستم گوارشی و متعاقب آن روده های ما قادر به دفع مواد زائد از بدن به طور کامل نیست و با تجمع سموم و مواد زائد در بدن بسیاری از مشکلات به وجود میِ آید.
این بیماری قرن هاست که شناخته شده است و برای آن روش های درمانی متنوعی وجود دارد ولی بد نیست بدانید این بیماری از آنجایی که ارتباط مستقیمی با تغذیه و سبک زندگی افراد دارد تا حد زیادی قابل پیشگیری است. در ادامه در مرکز درمان لیزر با عوامل و روش های درمان آن بیشتر آشنا می شویم.
یبوست چیست؟
یبوست که با نام خشکی مزاج هم شناخته می گردد وضعیتی است که به دنبال آن روده های ما از نظم طبیعی خود خارج می شود و دفعات اجابت مزاج به کمتر از ۳ بار در هفته می رسد. در یک بدن سالم اجابت مزاج به صورت مرتب و روزانه انجام می گردد و مدفوع بدون کوچکترین درد و فشاری از بدن خارج می شود.
در شرایطی که فرد به این عارضه مبتلا شده باشد تعداد دفعات اجابت مزاج به شدت کاهش می یابد و همانطور که گفتیم به کمتر از ۳ بار در هفته می رسد که وضعیتی فوق العاده خطرناک است.
چنین وضعیتی که در اثر کم تحرکی روده ها ایجاد می گردد یعنی تجمع سموم و مواد زائد در بدن. از طرفی در شکل ظاهری مدفوع این بیماران تغییرات زیادی به وجود می آید. مدفوع به شدت خشک و سفت می گردد و حجم آن کاهش می یابد.
این بیماری می تواند آغاز گر و زمینه ساز مشکلات و بیماری های زیادی از جمله بواسیر یا هموروئید باشد. همچنین با فشار زیادی که در زمان یبوست ایجاد می شود احتمال وجود خون در مدفوع می تواند وجود داشته باشد.
بیشتر بخوانید در: علائم بواسیر چیست؟ علت و انواع هموروئید
علت ابتلا به یبوست
طیف وسیعی از عوامل در ایجاد این بیماری نقش دارند و نمی توان عامل مشخصی را برای آن در نظر گرفت. با این حال بر اساس مطالعات صورت گرفته عوامل و فاکتورهای زیر نقش موثری در بروز یبوست دارند:
- رژیم غذایی نامناسب و عاری از فیبر
- کم تحرکی و عدم فعالیت
- کمبود آب بدن
- عوارض ناشی از مصرف داروها
- بارداری
- سندروم روده تحریک پذیر
- استفاده نادرست و بیش از اندازه از مسهل ها
- به تعویق انداختن دستشویی
- مشکلات و بیماری های مربوط به روده بزرگ
- افزایش سن
- اضافه وزن
- مصرف شیر
- استرس، اضطراب و افسردگی
- تغییرات در روال عادی و روتین زندگی
- سرطان
- مصرف محصولات و نوشیدنی های حاوی کافئین
- مصرف مواد مخدر
- مصرف نوشیدنی های الکلی
- دیابت
علائم یبوست
- تعداد دفعات اجابت مزاج به کمتر از ۳ بار در هفته می رسد
- دفع مدفوع با فشار و درد زیادی همراه است و ممکن است خون در مدفوع دیده شود
- حجم مدفوع کاهش می یابد.
- گرفتگی و درد معده
- بی اشتهایی
- احساس خستگی و کسل بودن
- حالت تهوع و گاها استفراغ
- نفخ شکم
- هماتوم پری آنال
- تنفس بدبو
نحوه تشخیص یبوست
تشخیص این بیماری کار سختی نیست و خود فرد هم بدون کمک پزشک می تواند از روی علائم و نشانه های یبوست به راحتی آن را تشخیص دهید. این بیماری نشانه های زیادی دارد و در همه گروه های سنی حتی در کودکان هم می تواند به وجود بیاید.
فقط کافیست به وضعیت اجابت مزاج خود یا کودکتان دقت داشته باشید و در صورتی که احساس کردید دفعات اجابت مزاج کمتر شده و مدفوع با درد و فشار خارج می شود به احتمال زیاد به یبوست دچار شده اید. پزشک برای تشخیص قطعی تر ممکن است از آزمایش خون و کولونوسکوپی کمک بگیرد.
پیشگیری
یبوست با نوع رژیم غذایی و سبک زندگی افراد ارتباط تنگاتنگی دارد و با رعایت نکاتی ساده قابل پیشگیری است.
- در طول روز ۸ الی ۹ لیوان آب بنوشید.
- در رژیم غذایی روزانه خود منابع غنی فیبر مانند میوه ها و سبزیجات تازه را قرار دهید.
- ورزش و تحرک کافی در طول روز داشته باشید.
- به موقع به دستشویی بروید و هرگز دستشویی خود را به تعویق نیندازید.
- خواب کافی داشته باشید.
- استرس و اضطراب را از خود دور کنید.
- از مصرف نوشیدنی های الکلی پرهیز کنید.
- مصرف مواد مخدر را کنار بگذارید.
روشهای درمان یبوست شدید
برای درمان این بیماری روش های درمانی زیادی وجود دارد. برخی از این درمان ها که طرفداران بیشتری هم دارد بر پایه طب سنتی و روش های درمان خانگی یبوست قرار دارد و برخی دیگر هم که مربوط به موارد شدیدتر است و مختص موارد خاص است از درمان های پزشکی نشات گرفته است.
برای آغاز درمان یبوست اصلی ترین نکته ای که باید در نظر گرفت علت ایجاد ابتلا به این بیماری است. به طور مثال اگر علت اصلی ابتلا به آن ناشی از کمبود فیبر باشد باید منابع غنی از فیبر را مانند میوه ها و سبزیجات تازه در رژیم غذایی روزانه در نظر گرفت. اگر علت یبوست ناشی از بروز بیماری باشد باید درمان سریع آن بیماری را آغاز نمود. بسیاری از موارد این مشکل با درمان خانگی قابل درمان است و می تواند برطرف گردد ولی در صورتی که از درمان خانگی نتیجه مثبتی حاصل نشد باید به سراغ درمان های پزشکی رفت.
درمان خانگی یبوست
- نوشیدن آب کافی به مقدار ۸ الی ۹ لیوان در طول روز
- مصرف منابع غنی از فیبر
- استفاده از روغن زیتون در وعده های غذایی
- انجام ورزش در طول روز و داشتن تحرک کافی
- مصرف ملین های طبیعی مثل آلو و انجیر
- نوشیدن مایعات گرم
- استفاده از محصولات پروبیوتیک مثل ماست
داروی یبوست
اگر می خواهید برای درمان یبوست خود به سراغ داروها بروید و از روش های درمان خانگی یبوست نتیجه خوبی نگرفته اید باید در نظر داشته باشید که باید زیر نظر پزشک متخصص باشید تا علت اصلی یبوست شما مشخص گردد. مکمل های فیبر و قرص های ملین بدون نسخه ای که در داروخانه ها وجود دارد، از مناسب تری داروهایی است که برای درمان یبوست خود می توانید از آنها استفاده کنید.
سلام وقت بخیر من یبوست شدید دارم هرچه دارو خانگي استفاده میکنم خوب نشدم و خیلی معقدم درد داره
سلام
باید تحت نظر پزشک از دارو‌های ملین استفاده کنید و تحرک داشته باشد و آب و مایعات کافی مصرف کنید
اگه باز هم مشکلتون برطرف نشد باید کولونوسکوپی براتون انجام بشه