پولیپ روده چیست؟ علائم و درمان {از کجا بفهمیم پولیپ روده داریم؟}

پولیپ روده بزرگ دسته ای کوچک از سلول هایی است که بر روی پوشش روده بزرگ شکل می گیرد. بیشتر پولیپ های روده بزرگ بی ضرر هستند. اما ممکن است، برخی پولیپ های روده به سرطان روده بزرگ تبدیل شوند. ایجاد توده در روده بزرگ می تواند برای هر کسی اتفاق بیفتد. افراد دارای شرایطی همچون: سن بالای ۵۰ سال، اضافه وزن، سیگاری و یا سابقه قبلی این بیماری یا سرطان روده بزرگ هستند، احتمال بیشتری برای ابتلا به این عارضه دارند.

این بیماری معمولاً علائمی را ایجاد نمی کنند و معمولاً در آزمایشات غربالگری مثل کولونوسکوپی مشخص می گردد. از آنجایی که تشخیص به موقع در پیشگیری از سرطان روده بزرگ موثر است انجام غربالگری منظم پیشنهاد می شود.

پولیپ روده بزرگ چیست؟

پولیپ روده بزرگ شامل تشکیل توده ای در روده می باشد که به علت رشد غیر طبیعی سلول های پوشش دهنده ی روده ایجاد می گردد. این توده ها غالباً خوش خیم و غیر سرطانی هستند ولی ممکن است در صورت عدم درمان به سرطان روده بزرگ تبدیل گردد.

پولیپ روده علامت و نشانه ی خاصی ندارند، و در گذر زمان منجر به احساس خستگی، ضعف و کم خونی در فرد می شوند. منشا تمامی سرطان های روده بزرگ، پولیپ ها هستند که عوامل بسیاری در میزان خطر و بدخیم آنها نقش دارند.

این نوع پولیپ به شدت در افراد بالای ۶۰ سال رایج بوده، به گونه ای که حدود ۲۰ الی ۳۰ درصد از آنها را درگیر می کند. به همین منظور پزشکان به افراد بالای ۵۰ سال، انجام غربالگری های منظم برای تشخیص این بیماری را پیشنهاد می کنند؛ زیرا تشخیص توده های روده بزرگ در مراحل ابتدایی، شانس بروز عوارض را بسیار محدود می کند .

علائم پولیپ روده

ایجاد پولیپ در روده بزرگ معمولاً علامت و یا نشانه ی خاصی را ایجاد نمی کند، اما ممکن است برخی از افراد علایمی را تجربه کنند که از جمله آنها می توانیم به این موارد اشاره کنیم:

• خونریزی از رکتوم : خونریزی می تواند نشانه ای از پولیپ های روده بزرگ یا سرطان یا سایر شرایط، مانند بواسیر یا هموروئید باشد.
• تغییر رنگ مدفوع خون : این شرایط می تواند به عنوان رگه های قرمز رنگ در مدفوع نیز نمایان شود همچنین ممکن است مدفوع سیاه باشد. (تغییر رنگ ممکن است ناشی از مصرف غذاها، داروها و مکمل ها باشد.)
• تغییر در عادت های روده : یبوست یا اسهال که بیشتر تر از یک هفته طول می کشد ممکن است نشان دهنده وجود پولیپ روده بزرگ باشد.
• درد : پولیپ های بزرگ می تواند روده شما را مختل کند و باعث درد شود.
• کمبود آهن : خونریزی از پولیپ ها می تواند در طولانی مدت موجب کمبود آهن در بدن گردد.که علایمی از جمله آریتمی، رنگ پریدگی، احساس خستگی و ..را به همراه دارد.
• تهوع و استفراغ

علت پولیپ روده بزرگ

علت مشخصی برای ایجاد توده یا رشد غیر طبیعی سلول ها در روده بزرگ وجود ندارد اما در برخی موارد، عوامل وراثتی و سابقه فامیلی می تواند موجب بروز این مشکل شود. اما برخی از عوامل می تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد، این عوامل عبارتند از :

• افزایش سن ( بالای ۵۰ )
• دیابت ( نوع دوم )
• سابقه این بیماری در گذشته
• افزایش وزن و چاقی
• سابقه خانوادگی سرطان روده یا پولیپ
• اختلالات ارثی مانند سندروم گاردنر
• سابقه سرطان تخمدان یا رحم قبل از ۵۰ سالگی
• سابقه یک بیماری التهابی روده

انواع پولیپ

انواع پولیپ روده بزرگ به این شرح است:

• پولیپ های غیر سرطانی : شامل پولیپ های هیپرپلازی ( افزایش در تکثیر سلولها)، التهابی، لنفوئید و هامارتوماتوز هستند و  معمولا خوش خیم و غیر سرطانی هستند. عمدتاً در رکتوم ایجاد می گردد از همین روی غدد و روده سالم می ماند.
• پولیپ های نئوپلاستی : شامل آدنوم ها می باشد و خطر سرطانی شدن دارد، جهت جلوگیری از سرطانی شدن این پولیپ ها، آنها را توسط کونولوسکوپی از بدن خارج می کنند. اگر احتمال رود که این توده ها به سرطان دچار شده اند، پزشک طی عمل جراحی توده های ایجاد شده را به همراه قسمتی از روده از بدن خارج می کند. این نوع پولیپ به سه شکل لوله ای، پرزی، لوله ای – پرزی ایجاد می گردد و نوع لوله ای از سایرین شایع تر است.

نحوه تشخیص

راهکار های تشخیص این بیماری به این شرح است:

• کولونوسکوپی : این روش با استفاده از لوله ای باریک که انتهای آن به دوربین و چراغ متصل است انجام گرفته و در حدود ۹۵ درصد از پولیپ های ایجاد شده را شناسایی می کند.
• کولونوسکوپی مجازی : این روش که به تازگی وارد عرصه پزشکی شده است. به وسیله اشعه ایکس یا راه‌های تصویر برداری CT یا MRI انجام می‌گردد.
• تست باریم اِنِما : این روش نوعی تصویر برداری است، که تصویری از روده را در اختیار پزشک قرار میدهد. ابن روش قدیمی بوده و بهتر است پزشک از سایر روش ها برای بررسی استفاده نماید.
• آزمایش مدفوع به منظور بررسی خون در مدفوع

درمان پولیپ روده بزرگ چگونه است؟

برای درمان پولیپ های روده بزرگ لازم است این توده ها از طریق کونولوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی از بدن خارج گردد، پزشک با استفاده از فورسپس یا حلقه سیم اقدام به حذف توده ها می نماید. در صورتی که توده ها بزرگ باشند، برداشت آنها از روش های ذکر شده امکان پذیر نیست. این نوع پولیپ ها برای آزمایشات بیشتر به آزمایشگاه آسیب شناسی منتقل می گردد.بعد از برداشت توده ها بهتر است بیمار از رژیم بدون چربی و پرفیبر استفاده نماید. برای برداشت پولیپ های بزرگ غیر قابل برداشت که از طریق کونولوسکوپی امکان پذیر نیست از عمل جراحی استفاده می شود.

متاسفانه امکان بازگشت توده های برداشته شده بسیار زیاد است، به صورتی که در حدود ۳۰ درصد از افراد پس از درمان، مجدداً دچار این پولیپ می شوند. برای این منظور توصیه شده است این بیماران هر ۳ الی ۵ ماه یکبار مجدداً برای چکاپ و بررسی وضعیت روده مراجعه نمایند.